นิทรรศการ SILPA : TRANSFORM กาย-วิพากษ์
บทความโดย หอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ
หากย้อนกลับไปในทศวรรษที่ 2046 รูปร่างหน้าตาของศิลปะได้แปรเปลี่ยนไปอย่างชัดเจนเมื่อการเข้ามาของช่างปั้นจากอิตาลี คอร์ราโด เฟโรชี (Corrado Feroci) หรือศิลป์ พีระศรี เมื่อปี พ.ศ. 2466 ที่ได้เข้ามาวางรากฐานศิลปะที่มีรูปลักษณ์ที่แปลกใหม่ในสังคมไทย ในช่วงเวลานั้นเองที่ศิลปะ (ที่เรียกขานกันว่าสมัยใหม่ในเวลาต่อมา) ได้เข้ามามีหน้าที่เป็นสื่อ/เครื่องมืออันดีของการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ซึ่งเห็นได้จากรู)ลักษณ์ของศิลปะในพื้นที่สาธารณะ อนุเสาวรีย์ต่างๆที่ปรากฏร่างกายมนุษย์ที่มีความสมจริงเปลี่ยนแปลงไปจากอดีต(จากรูปลักษณ์แบบอุดมคติ สู่ความสมจริงด้วยองค์ความร็ด้านวิทยาศาสตร์) การเปลี่ยนแปลงรูปทรงมนุษย์ร่างกายมนุษย์ดังกล่าวนี้ทำให้รู)แบบ/ศาสตร์ความรู้ที่เป็นศิลปะสมัยใหม่เข้าสู่ประเทศไทยอย่างเป็นทางการ
องค์ความรู้เรื่องการแปรเปลี่ยนรูปลักษณ์ร่างกายมนุษย์ เข้ามาพร้อมความรู้ตามหลักวิชาการของตะวันตกโดยศิลป์ พีระศรี ได้นำแนวคิดทางศิลปะแบบ “ศิลปแบบจริง” (Natural Realism) ที่มีหลักวิชาการของกายวิภาคร่างกายมนุษย์ที่ถูกต้องมาถ่ายทอด หลักวิชาการดังกล่าวนี้ได้เข้ามาเปลี่ยนรูปร่าง”มนุษย์”ในงานศิลปะให้มีความเป็นมนุษย์ที่แท้จริง ซึ่งแตกต่างจากการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะในยุคสมัยก่อนหน้าที่รูปร่างของมนุษย์นั้นมีเส้นสายที่อ่อนช้อยตามขนบศิลปะแนวประเพณีที่มีเนื้อเรื่องอิงแอบกับเรื่องราวทางศาสนา เท่ากับว่าเป็นการลบอุดมคติเดิมที่มีต่อรู)ทรงร่างกายมนุษย์และหันสู่ร่างกายในแบบมนุษย์ที่แท้จริงซึ่งเป็นคนธรรมดา ดังที่เห็นผ่านผลงานศิลปะของศิลป์ พีระศรีในรู)แบบอนุสาวรีย์ต่างๆในช่วงทศวรรษที่ 2470 ถึง 2490
การแปรเปลี่ยนรูปลักษณ์ร่างกายมนุษย์นั้นมิได้เป็นเพียงการเปลี่ยนในมิติทางศาสตร์ความรู้ศิลปะที่มากจากฝั่งตะวันตกเท่านั้น หากแต่ยังคงมีปัจจัยทางสังคมที่ให้คุณค่าความเป็นสามัญชนคนธรรมดา ดังที่เห็นจากอนุเสาวรีย์ที่ปรากฏรูปเหมือนบุคคลธรรมดาตัวแทนทุกชนชั้นทางสังคมเกิดขึ้นมากมาย
นิทรรศการ “SILPA : TRANSFORM กาย-วิพากษ์”
คือนิทรรศการที่เปิดให้เห็นร่องรอยและรอยต่อทางประวัติศาสตร์ที่มีการแปรเปลี่ยนในการแสดงออกของศิลปะยุคสมัยใหม่ โดยการเล่าเรื่องผ่านร่างกายของมนุษย์ซึ่งมีประวัติทางศิลปะและสังคมเดินทางคู่ขนานเคียงข้างกัน
จัดแสดงที่ หอศิลป์มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ
เปิดให้เข้าชมถึง ถึง 15 ตุลาคม 2559
